In het 125ste jaar van haar bestaan is de St. Nicolaaskerk verheven tot “basilica minor”, ofwel basiliek. Dat gebeurde op zaterdag 8 december 2012 tijdens een plechtige vesperviering in aanwezigheid van kerkelijke en wereldlijke autoriteiten. De officiële naam van de kerk is sindsdien Basiliek van de H. Nicolaas in Amsterdam – dat laatste omdat er ook in IJsselstein een Nicolaasbasiliek staat. Tijdens de hoogmis de volgende dag, die rechtstreeks op de tv te volgen was, heeft bisschop mgr. J. Punt het nieuwe altaar gewijd.

Verzoek

In de zomer van 2012 hadden het parochiebestuur van de H. Nicolaas en bisschop Punt het verzoek tot de verheffing ingediend. Enkele maanden later werd dat ingewilligd door het Vaticaan. De Congregatie voor de Goddelijke Eredienst in Rome motiveerde haar besluit met twee argumenten: de verering van de H. Nicolaas, stadspatroon van Amsterdam (“die befaamde bisschop van Myra”) en de devotie rond het Mirakel van Amsterdam, waarin de Nicolaas een belangrijke rol speelt, en die vanaf de Middeleeuwen haar plaats heeft gehad in de stad. De nieuwe status is ook een erkenning van de vele generaties die zich in de afgelopen zeven eeuwen hebben ingezet voor het katholieke geloof in Amsterdam.

Vrijwilligers

De ontkerkelijking van de vorige eeuw leek leek te leiden tot sluiting van diverse kerken in de binnenstad. Dankzij vasthoudende vrijwilligers bleef de Nicolaas behouden, en sindsdien is er zelfs sprake van een nieuwe bloeiperiode. De verheffing tot basiliek mag worden gezien als een eerbetoon aan al de “levende stenen” uit het recente en het verre verleden die zich voor deze parochie en kerk hebben ingezet.

De Nicolaas is de 24ste basiliek in Nederland, en de derde in het bisdom van Haarlem-Amsterdam. De beide andere in het bisdom zijn de kathedrale basiliek van St. Bavo in Haarlem en de St. Jan in Laren.