De gelovigen van de Nicolaasbasiliek zijn lang niet allemaal supergelovigen. De meesten geloven en twijfelen tegelijkertijd. Omdat het leven soms zo anders voelt dan de ervaring binnen het kerkgebouw. Omdat de woorden buiten soms zo anders zijn dan in een dienst.
De mensen die zich hier betrokken voelen, trekken zich op aan elkaar, aan de vieringen, aan het kerkgebouw en aan het ervaren van God. Zo leven zij, zo geloven zij.

Kerk-zijn en kerkgebouw hangen bij de Nicolaasbasiliek nauw met elkaar samen. God ontmoeten vraagt om aandacht, sfeer, stilte. Het kerkgebouw, waarvan de vormen teruggaan tot de zestiende eeuw, helpt daarbij.

De Nicolaasbasiliek zet mensen letterlijk in de ruimte. De ruimte en grootsheid overweldigen je als je binnenkomt. De hoge koepel, het schitterende licht, de grootte van de kerk – het helpt allemaal mee om de zinnen van een mens even te verzetten. Het is een heilige plaats waar je God kunt ontmoeten, en je medegelovigen. Een plaats ook waar je een ander mens kunt worden.

Vieringen

De zondagse vieringen van 10:30 uur in de Nicolaasbasiliek dragen het karakter van een abdijliturgie (zie onder). Er worden psalmen gezongen uit het Nederlandstalige Abdijboek. Daarnaast is er meerstemmige koorzang van hoog niveau. Ook is er ruimte voor stilte en voor beleving van het mysterie.

Op zondag om 17:00 uur zingt de Schola Cantorum Amsterdam gregoriaanse vespers (niet in juli en augustus).

Op zaterdag om 17:00 uur zingt de Cappella Nicolai de Choral Evensong (niet in juli en augustus).

Abdijliturgie

Wie de zondagse eucharistieviering in de Nicolaasbasiliek bijwoont, merkt misschien dat de liturgie een bijzonder karakter heeft. Trefwoorden zijn aandacht, rust en stilte. Stilte is er bijvoorbeeld na de preek en in de voorbeden. Rust is er in het hele verloop van de viering, die doorgaans een kwartier langer duurt dan in veel andere kerken. Aandacht is er bij alles wat we doen, of het nu gaat om zang, gebed, lezingen, consecratie of communie-uitreiking.

De liturgie schept een ruimte waarbinnen God en mens elkaar kunnen ontmoeten. Een ruimte waarbinnen we de mystiek kunnen ervaren van wat we in de relatie met God misschien niet altijd precies begrijpen, maar wel ervaren. Een ruimte ook waarbinnen we samen willen zijn, om ons als gemeenschap te verbinden met de Vader, de Zoon en de heilige Geest. En met de buitenwereld, die aanwezig is in preek en voorbeden, en in diaconale activiteiten waarvoor soms in de viering aandacht wordt gevraagd.

Een belangrijk onderdeel van de liturgie vormen de psalmen. Die komen uit het Abdijboek; ze zijn vertaald door Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde, en getoonzet door benedictijner en cisterciënzer monniken op basis van het gregoriaans.

Het gebruik van het Abdijboek heeft in combinatie met de aandacht, rust en stilte in de hele viering geleid tot ‘abdijliturgie’. In het woordenboek komt dit begrip niet voor, maar in onze kerk is abdijliturgie een levende werkelijkheid.

De Kleine Nicolaas

Voor de kinderen is er op zondag een kindernevendienst (niet in de zomervakantie). Deze heet de ‘De Kleine Nicolaas’ en vindt plaats tijdens de bijbellezingen en de preek van de Mis van 10:30 uur.

De kinderen krijgen het evangelie van de dag voorgelezen uit de kinderbijbel en maken onder andere naar aanleiding daarvan een tekening. Daarnaast bidden ze samen eigen voorbeden.

Actief in de Nicolaas

In de Nicolaasbasiliek zijn vele vrijwilligers actief op allerlei gebied. Zonder hen zou de gemeenschap niet kunnen functioneren. Zo zijn er mensen die er als gastheer of -vrouw voor zorgen dat de kerk elke dag open kan zijn. Anderen zingen in het koor, assisteren in de liturgie of helpen met de bloemen. Er zijn kerkwachten, hulpkosters en klokkenluiders.

Weer anderen leiden de Kleine Nicolaas, lezen in de kerk of zorgen voor koffie en thee na de H. Mis. Er zijn mensen die het secretariaat bemannen, helpen met de administratie en kapotte computers. En er zijn vrijwilligers die zich inzetten voor de diaconie of die meehelpen met het parochieblad.

Wilt u ook iets doen? Neem dan contact op met een van de pastores. Zie ook de pagina Vrijwilligers.

Parochieblad en nieuwsbrief

De Pelikaan is het parochieblad van de Nicolaasbasiliek en De Papegaai. De Pelikaan informeert over het reilen en zeilen van beide geloofsgemeenschappen. Het blad verschijnt vier maal per jaar, waarbij een deel van de inhoud steeds bepaald wordt door een thema. Daarnaast zijn er rubrieken over nieuwe parochianen, bekende gezichten en met de kerk verbonden groeperingen of centra. De Pelikaan is op papier verkrijgbaar in de kerk. Wilt u de digitale versie ontvangen, stuur dan even een mail naar nnws@nicolaas-parochie.nl

Daarnaast verschijnt tweewekelijks een nieuwsbrief met praktische informatie over de vieringen en andere activiteiten in de basiliek. Als u deze nieuwsbrief per e-mail wilt ontvangen, dan kunt u dat laten weten aan Gemma Crijns, gcrijns@xs4all.nl

Caritas

De caritas, vroeger ‘de armenzorg’ genoemd, valt binnen de Nicolaasparochie onder de verantwoordelijkheid van de Parochiële Caritas Instelling (PCI). De PCI beheert een geldbedrag waarvan de rente eens per jaar wordt bestemd voor hulp bij acute noden binnen de parochie en diaconale projecten. Zo’n project moet ten dienste staan van mensen in nood en bij voorkeur een verbinding hebben met de Nicolaasparochie. Voor meer informatie: Herman Drenth, hermandrenth@kpnmail.nl

Daarnaast kent de Nicolaasparochie een diaconale werkgroep. Deze werkgroep bestaat grotendeels uit vrijwilligers die zich inzetten voor concrete diaconale acties, waaronder kerst- en paaspakketten voor minderbedeelden en een sinterklaasactie voor prostituees. Informatie bij deken Eric Fennis: 06 54 60 13 18, e-mail: efennis@bisdomhaarlem-amsterdam.nl.

Parochie van het Jaar

Tijdens de KRO-Parochiedag 2015 in Hilversum werd de Parochie van de H. Nicolaas uitgeroepen tot Parochie van het Jaar. Het thema was ‘Kloosterspiritualiteit in de parochie’. De Nicolaasbasiliek was genomineerd wegens de abdijliturgie, daar in 1974 geïntroduceerd door pastor Henny Koop. Hoofdelement van deze liturgie, die wordt gekenmerkt door aandacht, rust en stilte, zijn de psalmen van het Abdijboek. De psalmen zijn vertaald door Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde en getoonzet door benedictijnen en cisterciënzers.

Volgens de jury biedt de Nicolaasbasiliek in het drukke centrum van Amsterdam een oase van rust, bezinning en inspiratie. “Deze gemeenschap laat zien dat je geen klooster in je nabijheid hoeft te hebben om je vieringen toch te kunnen verbinden met monastiek gebed en contemplatief leven”, aldus juryvoorzitter Leo Fijen van omroep KRO-NCRV. De prijs, een bronzen beeld van de H. Christoffel, werd uitgereikt door Antoine Bodar.

In 2014 was de Nicolaasparochie ook genomineerd, maar werd toen tweede. Thema was de diaconie. De nominatie was te danken aan de betrokkenheid van de parochie bij onder meer de Voedselbank en de Medicijnpot in Amsterdam.